We bevinden ons in een wervelstorm van technologische evoluties, die in vele omgevingen aanleiding geven tot nieuwe business modellen. Ook bij het eGovernment, van oudsher gestructureerd in verticale silo’s, is er een evolutie begonnen naar meer horizontale synergie. Aan de horizon staan echter nog vele opportuniteiten te wachten!

In een vorige blog had ik het reeds over het uitbesteden van gemeenschappelijke zaken, nodig voor meerdere ondernemingen, applicaties & diensten, aan een derde, hierin gespecialiseerde partij. Hetgeen deze laatste partij doet, noemen we “horizontale dienstverlening”; men opereert namelijk in een horizontale markt.

Nu wil ik graag enkele voorbeelden geven van hoe de overheid hetzelfde zou kunnen doen via een data-centric eGovernment (bovenop de vele zaken die ze reeds doet, met b.v. sterke eID authenticatie, de G-Cloud, en het eHealth platform).

Een aantal voorbeelden:

1. Chipkaarten

   In diezelfde vorige blog vernoemde ik de voordelen die er zouden ontstaan indien we het beheer van chipkaarten zouden afzonderen bij één horizontale chipkaartenbeheerder, en alle gebruikers van deze kaarten dan hiervan gebruik zouden kunnen maken. In een vergevorderd stadium zou het zo in principe zelfs mogelijk worden dat we via één enkele chipkaart van allerlei diensten, aangeboden door verschillende bedrijven (overheid of privé) gebruik kunnen maken, en we dus niet met een veelheid van de plastieken ondingen in onze portefeuille zouden moeten rondlopen. Dergelijke dienstverlener zou zelfs via een SaaS platform ook aan kleine ondernemingen een paar opties kunnen geven om b.v. aan een bestaande QR code op de chipkaart van een persoon, een klantenkaart te koppelen. Kortom, “one card to rule them all“. Misschien zou de overheid dit kunnen aanbieden via de eID?

2. “Waar-woon-ik-as-a-Service”

   Een eenvoudig, maar krachtig voorbeeld van nuttige en toch min of meer private data, zijn adressen en adreswijzigingen. Wat als elke adreswijziging die iemand onderging, onmiddellijk door alle (overheids-)diensten, door de post, door koeriers, en eventueel door een resem andere belanghebbenden was geweten? Dit scenario werkt als volgt:

   1. De burger verhuist, en de nodige (fysieke) controles gebeuren.
   2. De gemeenteambtenaar voert dit gegeven in (Dit gegeven valt trouwens onder de noemer “civic moment“: een belangrijke gebeurtenis in de levensloop van een burger (of bedrijf), die een aantal administratieve gevolgen kan triggeren).
   3. Vanaf dan zijn deze gegevens (zowel het nieuwe adres als de adresverandering) automatisch beschikbaar voor alle overheidsdiensten die er sowieso recht op hebben. Dit is mogelijk via het opvragen van de gegevens (b.v. via REST APIs), maar evenzeer kunnen sommige applicaties onmiddellijk op de hoogte worden gebracht (via Events). Bijgevolg kunnen deze diensten dus automatisch eventuele veranderde rechten en plichten van de burger die van zijn adres afhangen, aanpassen, en uiteraard ook hun briefwisseling naar het nieuwe adres richten.
      

      Een microservices architectuur, waarin losgekoppelde applicaties op verschillende manieren kunnen communiceren.

   4. Daarnaast kan de overheid, als data custodian (zo noemen we de horizontale dienst van het databeheer), ook een applicatie aanbieden aan de burger zelf, waar deze de mogelijkheid krijgt om applicaties van andere bedrijven toegang te geven tot deze gegevens. Dit zou een beetje kunnen werken zoals een Google of Facebook account: ook tot deze accounts kan men (beperkte en specifieke) toegang verlenen aan andere applicaties. De burger zou dus b.v. op die manier aan Bpost de toestemming kunnen geven om deze gegevens automatisch te ontvangen. Vanaf dan zou de post automatisch naar het nieuwe adres kunnen worden doorgestuurd. Sterker nog: men zou het zo kunnen regelen, dat men brieven kan versturen op naam (en/of eventueel een unieke identifier die een burger voor zichzelf kan genereren in de toepassing), en dat de post deze dan vanzelf aan het juiste adres levert. Op die manier zou men niet meer overal zijn échte adres moeten opgeven en verhoogt men dus zelfs de privacy van de burger.
   5. Ook andere koeriersbedrijven zouden op deze dienst kunnen intekenen en door de burger geauthenticeerd kunnen worden om gebruik te maken van diens door de service gekende adres. Ik wacht trouwens nog steeds op de mogelijkheid om een account te creëren bij een koeriersbedrijf en daarna niet meer mijn adres te moeten geven in elke aparte webshop die ik gebruik, maar gewoon te kunnen aanvinken dat mijn gekozen koerier mijn adres reeds kent!

   In het voorbeeld maakte ik abstractie van een eventueel apart correspondentie-adres, of het gebruik van meerdere adressen, maar deze zou men even goed door de burger zelf kunnen laten beheren in een centraal aangeboden toepassing.

3. Civiele “Half-Open” Data

   Naast het adres heeft de overheid nog een schat van andere informatie over haar burgers en bedrijven. We moeten uiteraard rekening houden met de privacy van dergelijke data, maar desalniettemin kan deze functie van Data Custodian worden uitgebreid met heel wat interessante mogelijkheden. (Ik verwees in de chipkaartenblog reeds naar het gescheiden beheer van gegevensnetwerken versus de applicaties die ervan gebruik maken. De vortex van enablers maakt dit reeds perfect mogelijk.)

   Men zou bijvoorbeeld automatisch rechten kunnen afleiden uit bepaalde situaties die burgers ondergaan (verlies van werk, fysiek letsel, …) indien deze gebeurtenissen (dit zijn Civic Moments en Events!) en hun corresponderende nieuwe gegevens snel en automatisch door alle nodige diensten werden opgevangen.

   In het voorbeeld van het fysiek letsel zou de burger aan een dokter de toestemming kunnen geven om gegevens i.v.m. langdurige werkonbekwaamheid automatisch door te sturen naar instanties die hiervoor uitkeringen betalen. Een gelijktijdig gevolg, met communicatie naar de Fod SZ, zou kunnen zijn dat de burger automatisch een parkeerkaart voor personen met een handicap zou krijgen toegestuurd.

   Deze, en nog vele andere mogelijkheden die ontstaan door de juiste data op het juiste moment op de juiste plaats te krijgen, tonen nogmaals aan dat data-centric IT meer dan ooit van belang is (en – niet te vergeten – data-centric security).

Digitale transformatie

Het eGovernment heeft onlangs reeds een fenomenale stap vooruit gezet als horizontale dienstverlener via de G-Cloud, die ervoor zorgt dat men op infrastructuur- en middlewarevlak synergieën kon creëren. Nu is stilaan het moment aangebroken om verder te beginnen denken: ook bovenop de infrastructuur, binnen en tussen applicaties en vooral door hergebruik van gegevens, ligt er nog een goudmijn van mogelijkheden op ons te wachten. In dergelijke context praat men momenteel dan ook graag over “Digital Transformation” (een evolutie die eigenlijk al heel lang gaande is).

Tot nu toe focuste deze trend zich binnen de overheid daarbij vooral op kostenbesparingen: hoe hetzelfde doen, maar dan op een efficiëntere manier? Dit is uiteraard nuttig, maar Digitale Transformatie gaat veel verder dan dat (ook volgens de blogosphere, en ook wanneer het specifiek over Cloud gaat). De ware kracht van deze trend mag niet verloren gaan in oeverloze discussies over hoe alles goedkoper kan, of hoe de bestaande zaken met de nieuwe technologie efficiënter kunnen worden gemaakt.

Ik durf hierbij zelfs Bob Lewis bij te treden: IT plannen moeten niet gedreven worden door de noden van de business, maar de business strategie moet gedreven worden door de nieuw beschikbare technologische mogelijkheden!

Welnu: de technologieën die een grote evolutie mogelijk maken, zijn gearriveerd. Laten we onze inspiratie de vrije teugels geven, en bedenken wat voor interessante diensten we nog kunnen bieden, aan zowel de ambtenaren van ons land, als aan zijn burgers en bedrijven.